Ung thư trực tràng nên ăn gì và kiêng gì trong khi điều trị?

• Ung thư trực tràng là gì?
• Các nguyên nhân gây ung thư trực tràng là gì?
• Biểu hiện triệu chứng của ung thư trực tràng
  • Triệu chứng lâm sàng
  • Cận lâm sàng
• Các phương pháp điều trị ung thư trực tràng
  • Phẫu thuật
  • Hoá trị, xạ trị
  • Nội tiết và miễn dịch
• Bệnh ung thư trực tràng nên ăn gì?
• Ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì?

Ung thư trực tràng là gì?

Để biết ung thư trực tràng nên ăn gì, trước hết chúng ta cần hiểu ung thư trực tràng là gì? Trực tràng là đoạn ruột nằm cuối của ống tiêu hóa. Thức ăn sau khi được hấp thu chất dinh dưỡng ở ruột non và cô đặc, hấp thu phần chất dinh dưỡng còn lại cũng như nước ở phần đại tràng sẽ được đưa xuống trực tràng.

Có thể hiểu đơn giản, trực tràng là nơi lưu trữ phân trước khi tống ra ngoài cơ thể. Ngoài những chất cặn bã, phân trong  trực tràng chứa một hàm lượng lớn các chất độc hại là sản phẩm chuyển hóa các chất trong cơ thể và các chất độc hại có trong thực phẩm.

Các chất độc hại tồn đọng trong trực tràng trong một khoảng thời gian nhất định gây ra các phản ứng cho các tế bào trực tràng. Các tế bào này sau đó bị đột biến, phát triển và xâm lấn đến các tế bào bình thường ở  trực tràng và có thể xâm lấn các tế bào của cơ quan khác.

Các nguyên nhân gây ung thư trực tràng là gì?

Để biết được ung thư trực tràng nên ăn gì và ung thư trực tràng nên kiêng gì, điều quan trọng chúng ta cần phải biết đó là các nguyên nhân gây ung thư trực tràng. Tuy nhiên, cho đến nay, các nguyên  nhân gây ung thư trực tràng chưa rõ ràng. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ gây ung thư trực tràng.

• Tuổi tác: Ung thư trực tràng thường gặp ở những người trên 50 tuổi. Tuy nhiên, theo các thống kê hiện nay, tuổi mắc ung thư trực tràng đã giảm đáng kể, nhiều người mắc ung thư trực tràng ở độ tuổi rất sớm.
• Giới: Không có sự khác biệt về giới trong ung thư trực tràng.
• Hút thuốc lá: Hút thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư, trong đó có ung thư trực tràng. Trong thuốc lá chứa rất nhiều các chất độc hại, những chất này khi đi vào cơ thể gây lên các phản ứng tại các cơ quan và làm biến đổi cấu trúc tế bào. Chính điều này là nguyên nhân dẫn đến các bệnh ung thư, trong đó có ung thư trực tràng.
• Các bệnh lý đường ruột mãn tính: Khi bị mắc các bệnh lý đường ruột mãn, các tế bào của trực tràng bị tổn thương, tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập và biến đổi cấu trúc tế bào. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, có khoảng 90% số bệnh nhân ung thư trực tràng liên quan đến polyp trực tràng.
• Chế độ ăn uống và sinh hoạt: Để trả lời câu hỏi bệnh ung thư trực tràng nên ăn gì và ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì, việc hiểu ảnh hưởng của chế độ ăn lên ung thư trực tràng là rất quan trọng.  Chế độ ăn ít chất xơ, nhiều dầu mỡ, ít canxi và khoáng chất làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Theo khảo sát của nhiều nhà khoa học những nước có thói quen ăn nhiều thịt, ít rau có tỉ lệ mắc ung thư trực tràng cao hơn hẳn những nước không có thói quen này. Bên cạnh đó, việc lười vận động, ít tập thể dục thể thao cũng là nguyên nhân dẫn đến tỉ lệ ung thư đại tràng giả tăng.
• Di truyền : Yếu tố di truyền đóng một vai trò nhất định trong bệnh ung thư trực tràng. Theo thống kê của các nhà khoa học, ung thư trực tràng mang tính chất chất di truyền, những người có cùng huyết thống có nguy cơ mắc ung thư trực tràng.

Biểu hiện triệu chứng của ung thư trực tràng

Ung thư trực tràng nên ăn gì cũng như ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì là vấn đề được nhiều người quan tâm. Tuy nhiên, để biết ung thư trực tràng nên ăn gì và ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì, trước hết cần hiểu rõ về các triệu chứng, cách phát hiện và chẩn đoán ung thư trực tràng.

Triệu chứng lâm sàng

• Toàn thân : Người bệnh thường có biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, gầy sút cân, da xanh, niêm mạc nhợt. Một số trường hợp khi ung thư trực tràng đã được ở giai đoạn cuối, bệnh nhân có thể gầy yếu, suy kiệt.
• Cơ năng: Thay đổi tính chất phân là biểu hiện thường gặp nhất của ung thư trực tràng. Bệnh nhân ung thư trực tràng thường có biểu hiện của hội chứng lỵ như đau quặn, mót rặn, phân nhầy máu. Đau âm ỉ với vùng hạ vị, thường xuyên có cảm giác buồn đi ngoài nhưng không đi được hoặc phân ít. Một số trường hợp, kho u to vào trong lòng trực tràng gây hội chứng tắc ruột hoặc bán tắc ruột : đau, nôn, bí, chướng. Hình dạng phân có sư thầy đổi đáng kể. Phân thường dẹt hình chiếc lá.
• Thực thể : Thăm trực tràng thường sờ thấy khối u trong trường hợp khối u nằm ở vị trí thấp. Khám chất thải trong phân có nhầy máu.

Cận lâm sàng

• Công thức máu: Công thức máu thường ít có giá trị trong ung thư trực tràng. Số lượng hồng cầu, huyết sắc tố thường giảm trong trường hợp thiếu máu.
• Soi trực tràng : Đây là phương pháp đơn giản, rẻ tiền và có thể thực hiện ở nhiều tuyến, thậm chí cả tuyến y tế cơ sở. Soi trực tràng cho thấy hình ảnh khối u trong lòng trực tràng, kích thước, tình trạng của khối u, mức độ xâm lấn ra xung quanh.
• Chụp cắt lớp vi tính : Cắt lớp vi tính là một trong những kĩ thuật được áp dụng để phục vụ cho chẩn đoán nhiều loại ung thư, trong đó có ung thư trực tràng. Qua hình ảnh cắt lớp vi tính có thể xác định vị trí của khối u, kích thước, tình trạng cũng như mức độ xâm lấn ra xung quanh.
• Siêu âm nội soi: Siêu âm nội soi là kỹ thuật mới được áp dụng. Siêu âm nội soi là sự kết hợp của siêu âm và nội soi. Hình ảnh siêu âm nội soi cho thấy tình trạng xâm lấn của ung thư theo chiều ngang.
• Chụp trực tràng có thuốc cản quang: Phương pháp này hiện nay ít được áp dụng.
• Giải phẫu bệnh: Giải phẫu bệnh là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ung thư trực tràng. Kết quả của giải phẫu bệnh cho biết loại ung thư, giai đoạn của ung thư trực tràng cũng như mức độ xâm lấn ra các cơ quan, tổ chức lân cận.

Các phương pháp điều trị ung thư trực tràng

Bên cạnh ung thư trực tràng nên ăn gì và ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì thì việc áp dụng các phương pháp điều trị đặc hiệu ung thư trực tràng đóng một vai trò hết sức quan trọng. Hiện nay, ung thư trực tràng được điều trị bằng một số phương pháp sau:

Phẫu thuật

• Phẫu thuật gần như là chỉ định bắt buộc đối với bệnh nhân ung thư trực tràng khi được phát hiện.
• Mục đích: Phẫu thuật trong ung thư trực tràng được tiến hành với mục đích loại bỏ khỏi u, loại bỏ các tế bào ung thư di căn, giải quyết các triệu chứng do khối u gây ra như tắc ruột, bán tắc ruột…
• Chỉ định: Tất cả các trường hợp ung thư trực tràng đều có chỉ định phẫu thuật.
• Phương pháp: Tùy theo vị trí, kích thước khối u mà áp dụng các phương pháp khác nhau. Cắt bỏ đoạn ruột ở trên và dưới khối u 5cm, cắt bỏ khối u di căn, cắt bỏ đường lưu thông bạch huyết và mạch máu nuôi dưỡng khối u. Bên cạnh đó, lấy đoạn ruột ra ngoài làm hậu môn nhân tạo được đặt ra đối với ung thư trực tràng.
• Theo dõi sau phẫu thuật : Tỷ lệ tái phát sau ung thư trực tràng tùy thuộc vào giai đoạn bệnh. Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân nên khám định kỳ 6 tháng một lần bằng nội soi để phát hiện sớm các trường hợp tái phát.  

Hoá trị, xạ trị

Hoá trị và xạ trị là hai phương pháp được áp dụng với mục đích điều trị hỗ trợ sau phẫu thuật loại bỏ khỏi u.

Hoá trị bằng một hoá chất có hiệu quả tương đối thấp. Do đó, trong ung thư trực tràng, người ta thường phối hợp 2 loại hoá chất để điều trị.

Nội tiết và miễn dịch

Đây là phương pháp mới được áp dụng trong điều trị ung thư nói chung và ung thư trực tràng nói riêng. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này còn chưa được kiểm chứng.

Bệnh ung thư trực tràng nên ăn gì?

Bệnh ung thư trực tràng nên ăn gì là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Bên cạnh các biểu hiện, triệu chứng để chẩn đoán, phát hiện sớm ung thư trực tràng, ung thư trực tràng nên ăn gì và ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì là điều vô cùng quan trọng. Đặc biệt là hiện nay, tỷ lệ mắc ung thư trực tràng đang không ngừng tăng nhanh và một trong những nguyên nhân dẫn đến việc này là do chế độ ăn của chúng ta đang có những sự thay đổi tiêu cực gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khoẻ. Một số lời khuyên để trả lời câu hỏi trắc ung thư trực tràng nên ăn gì:

• Ăn nhiều rau xanh, hoa quả và chất xơ: Chế độ ăn nhiều rau xanh,hoa quả và chất xơ không những hạn chế nguy cơ làm nặng thêm bệnh ung thư trực tràng mà nó còn giúp cơ thể tăng thải độc sau điều trị ung thư trực tràng.
• Ăn đồ mềm, lỏng, dễ tiêu,chia nhỏ bữa ăn: Khi bị ung thư trực tràng, các tế bào trực tràng bị tổn thương, việc ăn các thức ăn cứng, rắn khó tiêu làm các tế bào trực tràng bị tổn thương thêm và cơ thể cũng rất khó để hấp thụ những chất này. Bên cạnh đó, bệnh nhân ung thư trực tràng thường tiêu hoá kém. Do đó, việc chia nhỏ bữa ăn sẽ tốt hơn cho hệ tiêu hoá
• Bổ sung vitamin: Bổ sung đầy đủ vitamin C, vitamin D, vitamin A giúp tăng cường sức đề kháng hệ tiêu hoá,nâng cao thể trạng của cơ thể. Ngoài ra,việc bổ sung canxi và kẽm giúp hệ tiêu hóa chống lại các tác nhân gây bệnh khác.

Ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì?

Bên cạnh những thực phẩm tốt cho hệ tiêu hoá cũng có rất nhiều những thực phẩm không tốt, đặc biệt là đối với bệnh nhân ung thư trực tràng. Do đó, vấn đề ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì hay không nên ăn gì cũng được rất nhiều người quan tâm. Sau đây là một số thực phẩm mà bệnh nhân ung thư trực tràng nên kiêng đó là:

• Không nên ăn quá nhiều thịt: Chế độ ăn hạn chế thịt, quá nhiều chất béo, các thực phẩm chiên xào rất tốt cho bệnh nhân ung thư trực tràng.
• Không nên ăn các đồ ăn sẵn, các thực phẩm lên men : Các chất bảo quản, thực phẩm lên men chứa một hàm lượng không nhỏ nitrosamine là chất gây ung thư đường tiêu hoá nói chung và ung thư trực tràng nói riêng.
• Hạn chế các chất kích thích : Các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, đồ ăn chua cay có thể làm tổn thương thêm các tế bào ống tiêu hoá.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến bệnh ung thư trực tràng, biểu hiện triệu chứng để chẩn đoán ung thư trực tràng, ung thư trực tràng nên ăn gì cũng như ung thư trực tràng nên kiêng ăn gì. Nếu bạn có bất kì câu hỏi liên quan đến ung thư trực tràng nên ăn gì, bạn có thể để lại câu hỏi bên dưới để cùng Aiti-aptech.edu.vn tìm hiểu thêm nhé!

Tác giả: Việt Phương