CA 19-9 là gì? Ý nghĩa của chất chỉ điểm CA 19-9

• Tìm hiểu CA 19-9 là gì?
• Những biểu hiện cần xét nghiệm CA 19-9 là gì?
• Chỉ định xét nghiệm CA 19-9 là gì?
  • Chỉ định tuyệt đối
  • Chỉ định tương đối
• Ý nghĩa của xét nghiệm CA 19-9 là gì?
• Hướng dẫn đọc kết quả CA 19-9
• Nhược điểm của xét nghiệm CA 19-9 là gì?

Tìm hiểu CA 19-9 là gì?

CA 19-9 là chất chỉ điểm về một khối u được sử dụng khi muốn chẩn đoán và đánh giá phản ứng của người nhân với việc điều trị và giám sát trong bệnh ung thư tuyến tụy hoặc gan-mật. CA 19-9 là một kháng nguyên xuất hiện ở đường tiêu hóa. Bản chất của loại kháng nguyên này là glycoprotein mucin. Nó được bài tiết bởi các tế bào biểu mô tuyến tiêu hóa và hô hấp như tuyến tụy, tuyến ruột, dịch mật, tuyến bài tiết dịch dạ dày, các tuyến nằm trong lòng đại tràng và một số tuyến kac như tuyến nước bọt, tuyến tiền liệt và các tuyến tiết nhầy có trong nội mạc tử cung.

Bình thường, kháng nguyên này được sản xuất và bài tiết vào máu với một giá trị nhất định. Tuy nhiên, trong trường hợp xuất hiện khối u ở các tuyến trên, các tế bào tăng sinh sản xuất CA 19-9 một cách quá mức, đặc biệt là trong khối u của tuyến tụy, nồng độ CA 19-9 tăng cao trong máu.

Một số trường hợp khi các tuyến bị viêm, nồng độ CA 19-9 cũng tăng lên so với giá trị bình thường của nó, ví dụ khi người bệnh bị mắc xơ gan, sỏi mật, viêm tụy, bệnh viêm ruột hoặc xơ nang.

CA 19-9 là một chất chỉ điểm về khối u

Những biểu hiện cần xét nghiệm CA 19-9 là gì?

Như trong phần định nghĩa CA 19-9 là gì có nhắc đến CA 19-9 thường tăng cao trong các trường hợp có khối u ở tụy hoặc ung thư tụy. Do đó, khi người bệnh có bất kỳ biểu hiện nào nghi ngờ bệnh lý ở tuyến tụy kèm theo một số triệu chứng biểu hiện toàn thân cũng nên xét nghiệm CA 19-9:

• Mệt mỏi thường xuyên, gầy sút cân.
• Sốt không rõ nguyên nhân.
• Chán ăn, giảm cảm giác ngon miệng,buồn nôn, nôn.
• Đau bụng âm ỉ kéo dài hoặc đau vùng thắt lưng không do yếu tố cơ học gây nên.
• Vàng da, phân bạc màu, nước tiểu sẫm màu.

Trong giai đoạn muộn, bệnh nhân có thể có thể có các biểu hiện như các cơn đau mãn tính kéo dài, tăng hoặc hạ đường huyết thất thường, kém hấp thu, gầy sút nhanh chóng.

Những biểu hiện cần xét nghiệm ca 19-9 là gì?

Chỉ định xét nghiệm CA 19-9 là gì?

Trên thực tế, có rất nhiều bệnh nhân được chỉ định xét nghiệm CA 19-9 nhưng lại hoàn toàn không biết CA 19-9 là gì cũng như tại sao mình lại được chỉ định xét nghiệm CA 19-9. Tùy theo kết quả khám lâm sàng của bác sĩ mà bệnh nhân sẽ được chỉ định làm các  xét nghiệm khác nhau, trong đó có xét nghiệm CA 19-9.

Chỉ định tuyệt đối

• Trong trường hợp bệnh nhân nghi ngờ có các biểu hiện như mệt mỏi, gầy sút cân, đau bụng hoặc đau vùng thắt lưng,  chán ăn, mệt mỏi, vàng da, phân bạc màu hoặc nước tiểu màu vàng sậm thì việc chỉ định xét nghiệm CA 19-9 là điều cần thiết. Bên cạnh đó, việc xét nghiệm các marker khác như CEA, CA 72-4, xét nghiệm bilirubin tự do  và liên hợp trong máu, xét nghiệm men tụy, xét nghiệm chức năng gan cũng là những xét nghiệm cần thiết.
• Nếu bạn tìm hiểu về CA 19-9 là gì thì ngoài việc góp phần vào chẩn đoán ung thư tụy, CA 19-9 còn được chỉ định để theo dõi diễn biến trong quá trình điều trị cũng như khả năng đáp ứng của bệnh nhân với phác đồ điều trị hiện tại và khả năng tái phát sau điều trị.
• Một số trường hợp, các bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm CA 19-9 ddeer chẩn đoán phân biệt ung thư gan mật với các trường hợp tắc đường mật.

Chỉ định tương đối

Theo các tài liệu về CA 19-9 là gì cho thấy, ngoài các chỉ định tuyệt đối nêu trên, CA 19-9 còn được chỉ định tương đối trong một số trường hợp như:

• Ung thư đại trực tràng.
• Ung thư dạ dày.
• Ung thư gan.
• Ung thư đường mật.
• Ung thư buồng trứng.
• Ung thư tử cung.-
• Ung thư phổi.
• Các viêm nhiễm đường tiêu hóa, bệnh khớp…

Xét nghiệm CA 19-9 được chỉ định trong những trường hợp trên là do trong phần định nghĩa CA 19-9 là gì có nói đến CA 19-9 là kháng nguyên có trong tế bào biểu mô của các cơ quan tiêu hóa, tử cung, buồng trứng và biểu mô tuyến đường hô hấp.

Ý nghĩa của xét nghiệm CA 19-9 là gì?

Khi nói về CA 19-9 là gì, nhiều người lầm tưởng rằng chỉ cần có CA 19-9 trong máu là mắc ung thư tụy. Tuy nhiên, điều này là hoàn toàn sai vì bình thường trong máu vẫn có một lượng CA 19-9 nhất định do các tế bào biểu mô tuyến tiêu hóa, hô hấp tiết ra.

Trong trường trường hợp, nồng độ CA 19-9 tăng thấp, có thể nghĩ đến tình trạng viêm các tuyến thuộc ống tiêu hóa như viêm đường mật, viêm tụy cấp, viêm tụy mãn, viêm đại trực tràng….

Một số trường hợp khác, nồng độ CA 19-9 tăng cao trong máu. Trong những trường hợp này, chúng ta cần phải nghĩ ngay đến ung thư tụy và cho làm các xét nghiệm khác để chẩn đoán xác định.

Ý nghĩa của xét nghiệm CA 19-9 là gì?

Hướng dẫn đọc kết quả CA 19-9

Sau khi hiểu được về khái niệm CA 19-9 là gì, bạn sẽ cần biết cách đọc kết quả CA 19-9 như sau:

Kết quả bình thường: <37 đơn vị/ml hay <37 kU/L (đơn vị SI)

Kết quả nghi ngờ

• Ung thư đại trực tràng
• Sỏi mật
• Xơ nang;
• Ung thư phổi
• Bệnh viêm đường ruột
• Bệnh thấp khớp
• Ung thư tuyến tụy
• Ung thư biểu mô gan mật
• Viêm tụy
• Viêm túi mật
• Xơ gan
• Ung thư dạ dày

Nhược điểm của xét nghiệm CA 19-9 là gì?

Mặc dù hiểu rõ về CA 19-9 là gì cũng như ý nghĩa của xét nghiệm CA 19-9 là vô cùng quan trọng.Thế nhưng, xét nghiệm CA 19-9 chỉ có giá trị định hướng đến chẩn đoán chứ không phải là xét nghiệm có ý nghĩa chẩn đoán xác định trong ung thư tụy.

Mặt khác, không phải tất cả các trường hợp ung thư tụy nồng độ CA 19-9 trong máu ddeeuf tăng và ngược lại, không phải tất cả các trường hợp nồng độ CA 19-9 trong máu tăng đều là ung thư tụy.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến CA 19-9 là gì, những ai cần xét nghiệm CA 19-9, các chỉ định trong CA 19-9 cũng như ý nghĩa và nhược điểm của xét nghiệm CA 19-9 là gì. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến CA 19-9 là gì, bạn có thể để lại câu hỏi bên dưới để cùng Aiti-aptech.edu.vn tìm hiểu thêm nhé!

Xem thêm >>> Bệnh sốt xuất huyết là gì? Nguyên nhân, Triệu chứng, Cách điều trị và Phòng bệnh

Tác giả: Việt Phương