Để đảm bảo tính thống nhất về chủ đề của văn bản thì cần nhiều yếu tố mà người dùng phải chú ý và tìm hiểu khi sử dụng. Văn phong tiếng việt đa dạng và mỗi từ ngữ được sử dụng trong câu có thể liên quan hoặc không liên quan tới từ khác, tuy nhiên câu nói đó phải có ý nghĩa. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Aiti-aptech.edu.vn tìm hiểu chủ đề tính thống nhất về chủ đề của văn bản.
Nội dung chính bài viết
- Tìm hiểu tính thống nhất chủ đề của văn bản là gì?
- Cách đảm bảo tính thống nhất về chủ đề của văn bản
- Ví dụ minh họa tính thống nhất về chủ đề của văn bản
Tìm hiểu tính thống nhất chủ đề của văn bản là gì?
Khái niệm tính thống nhất về chủ đề của văn bản
Chủ đề của văn bản chính là đối tượng được hướng tới để biểu đạt, vấn đề trung tâm nên người viết sẽ dùng nhiều cách để thể hiện. Vấn đề mà tác giả đề cập tới, thông qua câu dài hoặc ngắn hoặc nhiều câu gắn kết với nhau trong đoạn văn.
Văn bản có tính thống nhất về chủ đề là tổng thể các câu văn được kết nối chặt chẽ lại với nhau, liên quan mật thiết, bổ trợ và có ý nghĩa xuyên suốt. Văn bản sẽ tập trung việc biểu đạt đối tượng đề cập tới. Vấn đề được nói tới phải được làm rõ, các ý trong văn bản liền mạch, không rời rạc hay lạc sang chủ đề khác.
Bởi vậy, yêu cầu người viết phải hiểu vấn đề định nói, các đặc điểm, tính chất của sự vật, hiện tượng để trình bày cụ thể một cách rõ ràng, mạch lạc. Quan hệ giữa các phần trong đoạn, bài văn kết nối với nhau. Có thể sử dụng từ nối và cũng để biểu đạt cảm xúc của người viết mới có tính thống nhất về chủ đề của văn bản.
Ví dụ: Chủ đề của bài thơ “Tiếng gà trưa” của tác giả Xuân Quỳnh. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản thông qua tiếng gà để thể hiện tình yêu quê hương, nhớ nhà, gia đình trong tâm hồn người lính. Dù vượt qua bao nhiêu vất vả cũng vẫn cố gắng để giành được tự do, mang bình yên về cho quê nha. Xen kẽ là nỗi nhớ nhà được giấu sâu trong lòng.
Phân biệt chuyện với chủ đề
Tuy nhiên, bạn cũng phải đặc biệt chú ý phân biệt chuyện với chủ đề của văn bản vì nó dễ nhầm lẫn. Thực chất đó là 2 vấn đề khác nhau nên phải viết khác.
Ví dụ: Bài “Buổi học cuối cùng” của tác giả An-phông-xơ Đô-đê
Chuyện của cậu bé Prăng là kể lại buổi học cuối cùng mà thầy giáo Ha – men dạy cho các bạn học trong lớp ở vùng An -dát nước Pháp. Thời điểm mà đất nước bị phát xít Đức chiếm đóng.
Tính thống nhất về chủ đề của văn bản ở đây là thể hiện nỗi đau của nhân dân dưới sự xâm lược, thống trị tàn bạo và ác độc của quân phát xít. Bởi vậy qua bài viết thể hiện lên phải đứng lên chiến đấu, biết yêu đất nước, quê hương nơi mình sinh ra để tìm được lối thoát. Vùng lên chiến tranh thì mới có được tự do và bình yên.
Phân biệt đại ý với chủ đề
Đại ý là một ý lớn nằm trong văn bản, đoạn thơ, bài văn, một tình tiết, một phần của truyện đó. Một đoạn thơ, một đoạn, một phần của bài văn mà chưa hình thành nên chủ đề tổng thể xuyên suốt.
Văn bản có tính thống nhất về chủ đề chỉ nói về vấn đề đã được xác định sẵn từ trước đó. Văn bản có giá trị thì cần phải mạch lạc, liên kết chặt chẽ với nhau để truyền đạt ý hiểu cho người đọc, người nghe. Như vậy, người viết văn bản mới truyền đạt được ý của mình.
Cách đảm bảo tính thống nhất về chủ đề của văn bản
Một câu hỏi được đặt ra là biết được thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản nhưng phải làm thế nào để đạt được điều đó? Có nhiều người viết bài văn, bài thơ nhưng lại không có giá trị cao vì chủ đề không xuyên suốt, rời rạc.
Bởi vậy, để đạt được tính thống nhất về chủ đề của văn bản cần có những yêu cầu nhất định mà người viết nắm được để triển khai. Hơn nữa, việc diễn đạt còn tùy thuộc vào khả năng của mỗi người, có người diễn đạt vừa bay bổng, vừa hay lại dễ hiểu. Có người lại diễn đạt các ý một cách lủng củng và không gắn kết chặt chẽ với nhau.
Chủ đề của văn bản cần được tìm hiểu kỹ lưỡng trước đó để khi viết có thể triển khai đầy đủ, cung cấp thông tin cho người đọc dễ hiểu. Đảm bảo thông tin chính xác, phù hợp với nhau, không phải của vấn đề này đưa vào bài viết về việc khác. Lạc đề là văn bản trở nên không có giá trị cao nữa.
Chủ đề của văn bản thể hiện trong đề bài, đề mục, nội dung chính, mối quan hệ giữa các phần, các từ ngữ chủ đạo lặp lại nhiều lần. Nếu không nắm được chi tiết của văn bản thì khó hình dung được điều mình cần viết và thể hiện tư tưởng của tác phẩm hoàn chỉnh.
- Về nội dung: Văn bản đó xác định được đề tài viết, có chủ định trước của người viết như bày tỏ quan niệm, ý kiến, thể hiện cảm xúc,…Qua đó tác động đến nhận thức, hiểu biết của con người và giành được thiện cảm của người đọc. Hướng họ tới điều mà tác giả mong muốn.
- Về cấu trúc hình thức: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản phải được thể hiện qua việc đề cập ở nhan đề, các đề mục, trong các phần chính và từ ngữ chủ đạo.
Ví dụ minh họa tính thống nhất về chủ đề của văn bản
Trong truyện ngắn “Cuộc chia tay của những con búp bê” của tác giả Khánh Hoài. Trong đó, nhan đề, cốt truyện, các phần của truyện đều liên kết chặt chẽ, biểu đạt nội dung chính xuyên suốt.
- Thành và Thuỷ đã đau khổ khóc suốt một đêm
- Sáng sớm mai, Thành đau buồn đi ra vườn ngồi một mình thì cô em gái theo ra
- Hai anh em đã chia đồ chơi chung
- Sau đó Thành đưa Thuỷ về trường cũ, chào tạm biệt cô giáo Tâm và các bạn cùng lớp 4B của mình
- Trước lúc lên xe đi, Thuỷ tặng lại cho anh trai cả hai con búp bê… Thành nhìn theo bóng em gái đi rồi bật khóc
Trên đây thì chủ đề được thể hiện là nội dung cuộc chia tay của hai anh em khi một người phải xa quê. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là chính cuộc chia ly của bố mẹ mà dẫn tới con phải phải chia xa nhau trong buồn bã, đau khổ. Các đoạn văn bản có đề cập tới tình tiết chia tay bạn bè, cuộc chia tay của búp bê thực chất là nói về sự chia tay của anh em Thành – Thủy.
Như vậy qua bài viết trên đây, bạn đã hiểu được tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Giờ đây bạn hiểu hơn về ngữ pháp tiếng việt, cách tạo nên một tác phẩm có ý nghĩa. Hy vọng qua nội dung của Aiti-aptech.edu.vn, bạn sẽ không quên vận dụng linh hoạt các kiến thức trong tính thống nhất về chủ đề của văn bản!
Tác giả: Việt Phương
