Phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng – Ngữ Văn lớp 12

tìm hiểu và phân tích bài thơ tây tiến Phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng – Ngữ Văn lớp 12

Có những tác phẩm đi cùng thời gian, có những áng văn thơ sống mãi trong lòng bạn đọc biết bao thế kỷ. Khi phân tích bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng, chúng ta mới nhận thấy rõ nét vẻ đẹp của văn học đi từ những tâm tư sâu nặng và chân tình.

Mở bài: Quang Dũng là nhà thơ tiêu biểu trong nền thơ ca Cách mạng và là cây bút xuất sắc cho phong trào nghệ thuật hết mình vì chiến đấu. Tây Tiến là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ hào hoa và bi tráng của Quang Dũng. Hãy cùng Aiti-aptech.edu.vn tìm hiểu và phân tích bài thơ Tây Tiến để thấy được những nét đẹp trong nội dung và ý nghĩa của tác phẩm trên.

Nội dung chính bài viết

Giới thiệu về tác phẩm Tây Tiến

Trước khi phân tích bài thơ Tây Tiến, chúng ta cùng tìm hiểu đôi nét về tác phẩm. Bài thơ này được ra đời vào năm 1948, khi cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta đang bước vào giai đoạn cam go và khốc liệt. Năm đó khi Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác tại Phù Lưu Chanh đã viết nên tứ thơ trên.

Bài thơ chính là sự hồi tưởng của Quang Dũng về hình ảnh đoàn quân Tây Tiến cũng như về con người và thiên nhiên vùng Tây Bắc trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp đầy gian nan nhưng cũng đầy bi tráng. Với một tài năng hết mình vì quê hương đất nước, với một hồn thơ lãng mạn và đượm tình, nhà thơ đã vẽ lên tượng đài người lính Việt Nam đầy hào hùng qua bút pháp độc đáo và tài hoa.

tìm hiểu và phân tích bài thơ tây tiến Phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng – Ngữ Văn lớp 12

Phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng

Núi rừng Tây Bắc trữ tình và nên thơ đến thế, nhưng ẩn sau sự hoang sơ kì bí đó là biết bao hiểm nguy đang rình rập. Khi phân tích bài thơ Tây Tiên, chúng ta thấy hiện lên sừng sững tượng đài người lính Tây Bắc thật tráng lệ và bất diệt. Những người lính hào hoa, lãng mạn lại kiên cường, bất khuất và hết mình khi chiến đấu.

Phân tích bài thơ Tây Tiến, chúng ta nhận thấy Quang Dũng đã tái hiện chân thực sự tàn khốc của chiến tranh bom đạn cũng như những khó khăn và hiểm nguy mà những người lính đã trải qua trên những cung đường chiến đấu của mình. Thế nhưng, càng khó khăn gian khổ, càng vất vả gian lao thì họ lại càng lạc quan, yêu đời, anh dũng và kiên cường trong chiến đấu.

Những vất vả cùng nét tinh nghịch của người lính

Trong quá trình phân tích bài thơ Tây Tiến, chúng ta thấy được rằng nhà thơ đã khắc họa một cách sinh động cảnh núi rừng hiểm trở đồng thờ cũng diễn tả được sự tinh nghịch cùng sự vất vả của những người lính khi chiến đấu. Mở đầu bài thơ là tiếng gọi thân thương của hồi ức:

“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi

Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi”

Có một nỗi nhớ mang sự “chơi vơi” của hoài niệm nơi chiến trường xưa. Trên những mảnh đất đã trở thành dấu ấn thiêng liêng bất tử, đoàn quân ấy đã đi qua với sự dũng cảm và kiên cường của những người lính Tây Bắc. Phân tích bài thơ Tây Tiến chính là sự cảm nhận vẻ đẹp trong tâm hồn của những người lính.

Đọc Thêm  Phân tích nhân vật chị Dậu trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ

Một con sông Mã hùng thiêng đã trở thành người bạn chiến đấu. Nó hiện lên trong những vần thơ của Quang Dũng với sự dũng cảm và kiên cường. Nỗi nhớ chơi vơi như mang cả sự ngả nghiêng và chênh vênh quá đỗi của tâm hồn đang nhớ nhung nơi chiến trường xưa. Thán từ “Ơi” xuất hiện ở cuối câu nhưng một lời gọi thiết tha của một người bạn cũ nhớ lại những kỉ niệm gắn bó nơi mình đã đi qua.

“Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi

Mường Lát hoa về trong đêm hơi

Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm

Heo hút cồn mây súng ngửi trời

Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống

Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.”

Khi phân tích đoạn đầu của bài thơ, chúng ta không thể không nhắc đến đoạn thơ này. Đây chính là sự cụ thể hóa một cách chân thực mà giàu bi tráng về những kỉ niệm những địa danh quen thuộc nơi đoàn quân đã đi qua. Chất trữ tình và chất nhạc trong những vần thơ trên khiến cho người đọc cảm nhận được chất nhạc trong từng vần thơ.

Hình ảnh đẹp “sương lấp” như đang làm nhấn mạnh nên những vất vả mà đoàn quân đã đi qua. Cái sự gian khó ấy sao bằng nét hào hoa và sự lạc quan của tâm hồn. Để rồi “mường lát hoa về trong đêm hơi”. Sự trùng điệp của núi rừng “dốc khúc khuỷu, dốc thăm thẳm” không làm ý chí của người lính vơi đi, trái lại càng làm tôn thêm sự quả cảm trong tinh thần chiến đấu của người lính cũng như cảnh đẹp của thiên nhiên và núi rừng.

Phân tích bài thơ Tây Tiến chúng ta còn thấy một hình ảnh độc đáo “súng ngửi trời” vừa tạo nên nét thi vị vừa khắc họa nên sự gian khổ trong chiến đấu của họ. Trong hoàn cảnh hành quân nhiều gian khổ ấy với nhiều chết chóc và đau thương, hình ảnh đó như làm tôn lên sức mạnh chiến đấu quật cường và tình thần bất khuất của những người lính nói riêng và cả dân tộc ta nói chung.

Sự yêu đời lạc quan, nét tinh nghịch vô tư của chàng trai Hà thành đã lấn át đi sự ác liệt giữa cuộc hành quân trèo đèo lội suối nhiều nguy hiểm. Phân tích bài thơ Tây Tiến, chúng ta thấy được sự nhiệt huyết trong tâm hồn người lính, sự tin tưởng của họ về ngày mai chiến thắng của dân tộc. Phong thái đĩnh đạc quả cảm của họ chính là phong thái không run sợ trước kẻ thù

Anh bạn dãi dầu không bước nữa

Gục lên súng mũ bỏ quên đời!

Chiều chiều oai linh thác gầm thét

Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người “

Bức tranh thiên nhiên của Tây Bắc hiện lên sinh động với hình ảnh người lính,với tiếng thác gầm thết, với hình ảnh cọp trêu người. Phân tích bài thơ Tây Tiến, chúng ta thấy nhà thơ miêu tả thiên nhiên và núi rừng rộng lớn mênh mông, hiểm trở chính là để làm nổi bật lên hình tượng người lính trên chặng đường hành quân gian khổ, hy sinh.

“Anh bạn dãi dầu không bước nữa” cho thấy sự mệt mỏi nhiều ngày liền với sự ròng rã khi hành quân. Phân tích bài thơ Tây Tiên, ta cũng thấy Quang Dũng nhắc đến cái chết một cách gián tiếp để tránh đi nỗi đau quá lớn và làm tăng lên ý chí chiến đấu của những người lính. Cái chết với họ nhẹ tựa lông hồng chẳng làm tinh thần người lính run sợ, mà trái lại tâm hồn của những chàng trai trẻ ấy vẫn rất đỗi tinh nghịch và lạc quan.

phân tích bài thơ tây tiến và hình ảnh người lính Phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng – Ngữ Văn lớp 12

Xem chi tiết >>> Phân tích khổ 1 bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng – Ngữ Văn 12

Những kỷ niệm đẹp của tình quân dân

Những khổ thơ tiếp theo, Quang Dũng đã khắc họa lên và miêu tả con người và cảnh vật Tây Bắc qua những hoài niệm đẹp thấm được tình quân dân.

“Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa

Kìa em xiêm áo tự bao giờ

Khèn lên man điệu nàng e ấp

Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ

Người đi Châu Mộc chiều sương ấy

Có thấy hồn lau nẻo bến bờ

Có nhớ dáng người trên độc mộc

Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”

Tây Tiến lúc này lại hiện lên với vẻ đẹp lên thơ của cảnh và người. Phân tích bài thơ Tây Tiến chính là nhớ đến những chiều sương cao nguyên, nhớ những đêm trại sáng rực hội đuốc hoa với bài ca tiếng hát. Vẻ đẹp thật nên thơ, thật lung linh biết bao đã khiến cho chàng trai Hà thành nhớ mãi. Binh Sự e ấp của những cô gái dân tộc Tây Bắc đã làm vương vấn biết bao tâm hồn những chàng trai trẻ, để rồi có biết bao nhiêu kỷ niệm hằn sâu.

Đọc Thêm  Phân tích bài Vĩnh biệt cửu trùng đài của Nguyễn Huy Tưởng

Cảnh sông nước Tây Bắc trong một chiều sương có hoa lâu, có dáng người độc mộc, có thấp thoáng cánh hoa trôi dòng nước lũ. Phân tích bài thơ Tây Tiến mới thấy được một buổi chiều lãng mạn mà phảng phất nét buồn như những nỗi khắc khoải của nhà thơ về tương lai đất nước.

Xem chi tiết >>> Phân tích khổ 2 bài Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng [HAY NHẤT]

Hình tượng người lính Tây Bắc hiên ngang bất diệt

Khổ thơ tiếp theo, khi phân tích bài thơ Tây Tiến, chúng ta nhận thấy nhà thơ đang tập trung khắc họa lên hình tượng người lính bằng bút pháp lãng mạn. Đó là những người lính hiện lên với diện mạo khác thường, đầy dữ dội, nhiều oai phong, mang đậm tính chất anh hùng của người tráng sĩ thời xưa. Bên cạnh đó họ còn mang một tâm hồn lãng mạn bay bổng.

“Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc

Quân xanh màu lá dữ oai hùm

Mắt trừng gửi mộng qua biên giới

Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm

Rải rác biên cương mồ viễn xứ

Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh

Áo bào thay chiếu, anh về đất

Sông Mã gầm lên khúc độc hành”

Chất bi tráng lẫm liệt được thể hiện với khí thế ngút trời  qua câu thơ “Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc” đây là một hình ảnh dữ dội nhưng cũng đầy mạnh mẽ của người lính. Dù ở trong rừng sâu đối diện với căn bệnh sốt rét hoành hành, da có xanh nhợt đi vì bệnh tật thì chưa bao giờ họ thôi quyết tâm, chưa bao giờ những người thanh niên ấy thôi kiên cường chiến đấu.

Những người lính khoác trên mình bộ quân phục màu xanh lá mang theo bao ước mơ, hy vọng vào một tương lai tươi sáng cũng như một đất nước không còn bóng quân thù. “Mắt trừng”, “dữ oai hùm” đã thể hiện khí thế ngang tàn và mạnh mẽ khiến cho kẻ thù phải khiếp sợ. Phân tích bài thơ Tây Tiến, chúng ta đã thấy được vẻ đẹp khác thường đầy oai hùng của những người lính chống Pháp.

Thế nhưng đau xót thay, người lính Tây Tiến cũng có khi bỏ mạng nơi chiến trường “rải rác biên cương mồ viễn xứ”, đó là hình ảnh về những nấm mồ vô danh nơi biên giới họ nằm xuống khi tuổi đời còn quá trẻ, bỏ lại cả tương lai cũng như bỏ lại cả mẹ già đang trông ngóng nơi quê hương yêu dấu. Người lính thật đáng trân trọng bởi sự hy sinh cho Tổ quốc mà chẳng một phút nao núng sợ hãi “chẳng tiếc đời xanh”. Sự ra đi của họ khiến cho trời đất phải tiếc thương đưa tiễn. Hình ảnh dòng sông Mã lại xuất hiện cuối bài như tấm lòng trân trọng của nhà thơ muốn gửi gắm tiễn đưa người lính ở những phút giây cuối đời, những người lính vô danh ấy đã vĩnh viễn nằm lại nơi chiến trường khốc liệt.

Phân tích bài thơ Tây Tiến còn cho chúng ta thấy được chân dung người lính được miêu tả qua vẻ hào hoa, lãng tử. Họ đều là những chàng trai thành phố vì nghiệp lớn mà rời bỏ nơi nơi phồn hoa đô thị. Những chàng ấy đang còn tuổi trẻ rạo rực với những mộng tưởng, đầy khát khao yêu đương “gửi mộng qua biên giới”, họ mơ về những cô gái Hà Nội xinh đẹp, dịu dàng như nàng Kiều. Tất cả tạo nên một hình ảnh người lính trẻ trung, yêu đời với những khát khao hạnh phúc mãnh liệt của tuổi trẻ.

phân tích bài thơ tây tiến cùng những kỷ niệm quân dân Phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng – Ngữ Văn lớp 12

Lý tưởng và lời thề chiến đấu của người lính Tây Bắc

Đoạn thơ cuối bài vang lên đầy mạnh mẽ, quyết liệt như lời khẳng định quyết tâm của đoàn binh, đó cũng là lời thề trung thành với tổ quốc sẵn sàng hy sinh vì độc lập dân tộc. Phân tích bài thơ Tây Tiến để thấy lý tưởng và lời thề chiến đẩu của họ.

“Tây Tiến người đi không hẹn ước

Đường lên thăm thẳm một chia phôi

Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy

Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi.”

Người lính Tây Tiến kiên cường và tự tin thể hiện một tinh thần chiến đấu đầy nhiệt huyết “người đi không hẹn ước”, họ ra đi chẳng hẹn ngày trở lại, đi với khí thế sẵn sàng hy sinh để bảo vệ cho tổ quốc, cho độc lập dân tộc. Dù biết rằng chặng đường có “thăm thẳm” chia phôi thế nhưng người lính đã thề với  đất nước một lời thề sắc son “Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi”.

Đọc Thêm  Phân tích và Soạn bài chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới

Tâm hồn người lính dường như đã vượt qua những mơ ước cá nhân tầm thường, giờ đây họ mang trên vai mình trọng trách sứ mệnh vô cùng to lớn: Họ sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng hy sinh cho độc lập dân tộc. Phân tích bài thơ Tây Tiến đã giúp ta hiểu rõ hơn sự cao cả vĩ đại của những người lính trong kháng chiến chống Pháp.

Nhận xét khi phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng

Phân tích bài thơ Tây Tiến, chúng ta thấy được tài năng nghệ thuật cũng như tâm hồn cùng những tâm tư tình cảm và nỗi nhớ nhung chiến trường xưa của nhà thơ Quang Dũng. Tây Tiến của Quang Dũng có những nét đẹp về nội dung và nghệ thuật như sau:

Vẻ đẹp về nội dung

Cả bài thơ là nỗi nhớ da diết của nhà thơ đối với đơn vị Tây Tiến: Nhớ những chặng đường hành quân với bao gian khổ , thiếu thốn, hi sinh mất mát mà vẫn có nhiều kỉ niệm đẹp, thú vị, ấm áp; nhớ những đồng đội Tây Tiến anh hùng…Qua đó, tác giả Quang Dũng đã khắc họa thành công hình tượng người lính Tây Tiến hào hùng mà đầy hào hoa, cũng như là vẻ đẹp hùng vĩ thơ mộng của thiên nhiên miền Tây tổ quốc. Chất lãng mạn bi tráng là vẻ đẹp độc đáo của hình tượng người lính cách mạng trong thơ Quang Dũng.

Vẻ đẹp về nghệ thuật

Khi phân tích bài thơ Tây Tiến, ta thấy được bút pháp hiện thực kết hợp lãng mạn lại đậm chất bi tráng với rất nhiều những sáng tạo về hình ảnh, ngôn ngữ và giọng điệu. Cụ thể như hình ảnh thơ sáng tạo mang sắc thái thẩm mĩ phong phú, ngôn ngữ thơ đa sắc thái và phong cách, có những kết hợp từ độc đáo với tên địa danh vừa cụ thể xác thực vừa gợi cảm giác lạ lẫm. Ngoài ra, khi phân tích bài thơ Tây Tiến ta còn thấy được giọng điệu thơ khi tha thiết bồi hồi, khi hồn nhiên vui tươi, khi bâng khuâng man mác, khi trang trọng, khi lại trầm lắng thiết tha… Có thể thấy, đây được xem là một thi phẩm xuất sắc, gần như đạt đến sự toàn bích về nghệ thuật.

Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những bài thơ đặc sắc nhất góp phần đưa tên tuổi Quang Dũng lên một tầm cao mới của nghệ thuật. Với ngòi bút tài hoa, độc đáo và lãng mạn của mình, nhà thơ đã xây dựng thành công hình tượng người lính vừa bi tráng vừa tài hoa. Có thể thấy, hai chất thơ ấy không thể tách rời mà hoà quyện vào nhau tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm. Bên cạnh đó, hình tượng thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ được xây dựng làm nền góp phần tô đậm vẻ đẹp của người lính Tây Tiến lạc quan, yêu đời.

Dàn ý phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng

Mở bài phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng

  • Giới thiệu sơ lược về tác giả Quang Dũng cùng bài thơ Tây Tiến.
  • Nhấn mạnh nội dung và nghệ thuật, cùng những nét tiêu biểu của tác phẩm Tây Tiến.

Thân bài phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng

  • Nét tinh nghịch hòa cùng những vất vả trên đường hành quân của người lính.
  • Những kỷ niệm đẹp của tình quân dân sâu sắc gắn bó.
  • Hình tượng người lính Tây Bắc hiên ngang bất khuất.
  • Lý tưởng và lời thề chiến đấu của người lính Tây Bắc.

Kết bài phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng

  • Khái quát hóa nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
  • Nhấn mạnh phong cách sáng tác của nhà thơ Quang Dùng.
  • Bày tỏ suy nghĩ của bản thân khi phân tích bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng.

Phân tích bài thơ Tây Tiến đã mang đến cho chúng ta cái nhìn thán phục, yêu mến và đầy trân trọng với những người lính kiên cường, dũng cảm mà đầy lạc quan, tinh nghịch trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích phục vụ cho quá trình học tập của bản thân. Nếu có bất cứ câu hỏi nào liên quan đến chủ đề Phân tích bài thơ Tây Tiến, mời bạn để lại nhận xét bên dưới để cùng Aiti-aptech.edu.vn tìm hiểu thêm nhé.

Xem thêm >>> Phân tích hình tượng người lính Tây Tiến của Quang Dũng 

Xem thêm >>> Cảm nhận bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng – Ngữ Văn 12

Xem thêm >>> Phân tích cảm hứng lãng mạn và bi tráng trong Tây Tiến của Quang Dũng

Tác giả: Việt Phương

About the Author: aiti-aptech

You May Also Like

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *